Ekwipunek Sturmpioniere.

Łukasz Gładysiak

Witam,

Kilka lat temu, podczas jednego z koszalińskich spotkań knajpianych powstał pomysł stworzenia sekcji późnowojennych, niemieckich Sturmpioniere. Cały czas, przede wszystkim z Karolem, chodził nam po głowie projekt wystawienia takich sylwetek właśnie według standardów z lat 1944-1945. Z tego co wiem, w Polsce raczej nikt tej tematyki nie podejmuje, a jedyna grupa typowo pionierska to GRH Pionier 39 ale tego co wiem oni raczej uderzają w tematy okresu wielkich zwycięstw Wehrmachtu.
Żeby więc stworzyć jakieś zręby teoretyczne pod te działania (które pewnie w końcu nastąpią) zarzucam temat Sturmpioniere. Mam nadzieję, że okaże się dla nas pomocny...

Sturmpioniere jako branża armijna:

W armii niemieckiej branża inżynieryjno-saperska była dość mocno rozbudowana. Formacje tego rodzaju dzieliły się na:

- Pioniertruppen - wojska stricte saperskie oraz sapersko-szturmowe,
- Bautruppen - wojska inżynieryjne/budowlane,
- Eisenbahntruppen - wojska inżynieryjne-kolejowe,
- Technische Truppen - wojska techniczne.

Zakres ich działań na wielu polach się pokrywał (np. budowa przepraw). Nas najbardziej interesować będzie pierwsza grupa, od koloru Waffenfarbe nazywana "czarnymi saperami" (Schwarze Pioniere). Podstawową jednostką organizacyjną tego typu wojsk był dywizyjny batalion saperów. Zakres zadań im powierzany zawierał się w dwóch grupach, zależnych od sytuacji taktycznej:

Podstawowe zadania w ofensywie:

- Niszczenie obiektów oraz przeszkód postawionych przez przeciwnika,
- Budowa improwizowanych przepraw,
- Oczyszczanie pól minowych,
- Rozpoznanie bojem.

Podstawowe zadania w defensywie:

- Budowa umocnień polowych,
- Instalacja pól minowych, pułapek itp.
- Realizacja taktyki spalonej ziemi.

Klasyczny batalion pionierów w dywizji pancernej (bo te chyba będą nas najbardziej interesować) składał się z:

- Sekcji dowodzenia,
- Kompanii transporterów opancerzonych,
- Zmotoryzowanej kompanii lekkiej (dwie w batalionie)
- Sekcji budowy przepraw,
- Sekcji zaopatrzeniowej.

Kompania Sturmpioniere była nasycona bronią w stopniu wyższym niż jej klasyczny odpowiednik. Posiadała na etacie:

- 22 karabiny maszynowe (w tym dwa w wersji CKM),
- 6 miotaczy płomieni,
- 2 moździerze 8 cm GrW 34,
- 3 działka przeciwlotnicze 2 cm Flak 38 używane najczęściej do strzelania do celów naziemnych,

W praktyce, zwłaszcza w interesującym nas okresie wojny (lata 1944-1945) Sturmpioniere wykorzystywani byli do szerokiej gamy działań, ze wsparciem ogniowym, np. przy pomocy miotaczy płomieni, włącznie. Ze względu na niejednokrotne przerzucanie w rejony najbardziej zagrożone przełamaniem, a co za tym idzie - odrywaniem od pierwotnych jednostek, zyskali sobie miano "dziewczynek dla wszystkich" (Maedchen fuer Alles) Smile

.

Broń i barwa:

Jeśli chodzi o umundurowanie pionierzy korzystali z tradycyjnych sortów wojsk lądowych, a ich wyróżnikiem była czarna Waffenfarbe na naramiennikach oraz wczesnej odmianie patek Dopellitzen. Kolor ten w armii niemieckiej posiadał jedną z najdłuższych tradycji - pruscy saperzy zaadoptowali go już w roku 1808. Załogi transporterów opancerzonych używały szarozielonych sortów dla artylerii samobieżnej, rzadziej - czarnych sortów pancerniackich. W drugim wypadku naramienniki posiadały lamówkę w formie czarno-srebrnego sznurka.

Od czasu Operacji Barbarossa elementem ściśle powiązanym ze Sturmpioniere były specjalne zestawy wyposażenia saperskiego - Pioniersturmgepaeck w formie trzech toreb pozwalających na przenoszenie podstawowego ekwipunku, narzędzi saperskich oraz ładunków wybuchowych. W praktyce sprzęt ten w całości przydzielono jedynie około 20% żołnierzy, niektórzy otrzymali na przykład jedynie boczne torby. Na poniższym rysunku zamieszczam wizualizację ekwipunku saperskiego z opisem co, w której torbie się znajdowało:

[link widoczny dla zalogowanych]

Oprócz tego wykorzystywano całą gamę osprzętu dodatkowego: łopaty z długim trzonkiem, nożyce do cięcia drutu w wersji krótkiej lub długiej, wykrywacze min (kilka odmian), worki na granaty (w tym wersje improwizowane) itp. Poniżej jeszcze jeden fajny rysunek sapera według standardu mniej więcej z 1943 r.:

[link widoczny dla zalogowanych]

Podstawowym tworzywem niszczącym dla pojedynczego Sturmpioniere były ładunki wybuchowe. Na rysunku przedstawione zostały ich podstawowe odmiany:

[link widoczny dla zalogowanych]

Oczywiście przenoszono je gdzie się dało.

Dobra, teorii tyle. Nieco później podrzucę kilka fotek archiwalnych saperów szturmowych i nieco zdjęć sprzętu z moich zbiorów.